Tải ứng dụng trên internet có lẽ đã trở thành việc làm hàng ngày đối với nhiều người. Tuy nhiên, việc này lại ẩn chứa nhiều nguy cơ đối với người dùng đặc biệt từ các chương trình quảng cáo hay phần mềm miễn phí bởi chiếc máy tính của bạn hoàn toàn có thể trở thành mục tiêu tấn công của virus hay malware. Không chỉ malware, nhiều khi muốn tải một phần mềm trên mạng chúng ta cũng bị bắt buộc cài đặt rất nhiều các tiện ích quảng cáo đi kèm mà có lẽ sẽ không bao giờ sử dụng đến.
Những đường link download miễn phí thường đi kèm đầy rẫy các liên kết độc hại và phần mềm quảng cáo.
Những rắc rối gặp phải khi download phần mềm miễn phí
Sau đây chúng tôi sẽ đưa ra một ví dụ cụ thể trường hợp muốn tải một phần mềm nhưng người dùng sẽ phải trải qua rất nhiều bước khác nhau, tuy không phức tạp nhưng khá tốn thời gian. Tôi muốn tải một bộ hình nền ma trận dành cho máy bàn, nó được kết nối tới host download của trang công nghệ Cnet. Bạn sẽ thấy ô màu xanh có chữ “Download Now” rất nổi bật. Tuy nhiên, khi rê con trỏ chuột tới vị trí của ô màu xanh này, các bạn mới nhận ra nó được tích hợp kèm một phần mềm hỗ trợ quảng cáo.
Người dùng thường vội vã nhấn ngay vào đó và tất nhiên họ sẽ trải qua các bước cài đặt phần mềm quảng cáo, thanh công cụ hoặc một tiện ích tìm kiếm nào đó, không rắc rối nhưng chẳng hề đem lại những lợi ích thực sự. Việc này không khác gì bạn đang cài đặt một phần mềm thứ 3 vậy, trong khi file hình nền “ma trận” vẫn chưa được tải về.
Để tránh mất thời gian một cách vô ích như vậy, tốt nhất trước khi định tải một phần mềm gì, bạn hãy cố gắng tìm tới một đường link tải trực tiếp (trong trường hợp này nó nằm ngay bên dưới hộp thoại “Download Now” màu xanh).
Tuy nhiên, đó là một trường họp hiếm gặp mà link download trực tiếp lại nằm ở một vị trí dễ quan sát. Ở một tình huống khác bạn sẽ thấy như lạc vào một mê cung thật sự khi không biết mình phải nhấn vào đâu để tải phần mềm về được.
Chẳng hạn tôi đang cần tải firmware dành cho chiếc tablet Archos 101 của mình, đường link tải được hướng tới trang web drivers.softpedia.com. Nhưng trên màn hình của tôi giờ đây hiện ra tới không dưới 7 liên kết có chứa từ key “download” hoặc “driver” khác nhau. Sự thật trong số đó chỉ có 1 liên kết dùng để tải firmware mà tôi đang tìm kiếm. Làm thế nào để nhận ra nó? Câu trả lời là bạn phải rê chuột qua từng nút liên kết để xem nó có phải là một quảng cáo DoubleClick hay cái gì đó tương tự như vậy hay không.
Sau khi kiểm tra bằng cách này, cuối cùng tôi nhận ra nút “Download” màu xanh ở góc dưới bên phải phải chứa URL với nội dung “ARCHOS-101-XS-Tablet-Firmware-412-Download” bên trong. Đó là cái mà tôi đang tìm kiếm.
Khi sử dụng cách tải phần mềm như vậy, chắc chắn bạn sẽ phải đối mặt với một nguy cơ cao là dính các malware có thể nằm ngay bên trong các phần mềm quảng cáo mà chúng ta đã vô tình cài đặt. Tác hại của malware đương nhiên không hề nhỏ chút nào.
Malware, viết tắt của malicious software, là một phần mềm máy tính được thiết kế với mục đích thâm nhập hoặc gây hỏng hóc máy tính mà người sử dụng không hề hay biết. Nhiều người dùng máy tính vẫn thường dùng thuật ngữ virus để chỉ chung cho các loại malware, nhưng thực chất malware bao gồm virus, worm, trojan horse, adware, spyware.
Cách phòng tránh đơn giản
Khi bạn tải một tập tin về máy tính, cho dù nó được lấy từ những nguồn phổ biến trên internetnhưng nguy cơ dính malware vẫn là rất cao. Lúc này bạn có thể sử dụng một chương trình diệt virus hoặc Malewarebytes để quét hàng ngày. Song để đảm bảo an toàn cho toàn bộ hệ thống của mình, trong trường hợp này tốt nhất bạn nên sử dụng các chương trình quét phần mềm độc hại chuyên dụng. Một công cụ khá toàn diện mà chúng tôi muốn giới thiệu tới bạn đọc là Virustotal.com. Đây là một dịch vụ miễn phí dựa trên nền tảng đám mây nên nó có thể chạy online mà không cần cài đặt.
Đặc biệt bạn có thể tích hợp trực tiếp VirusTotal vào trình duyệt của mình giống như một tiện ích mở rộng vậy. Khi không cần sử dụng, bạn có thể vô hiệu hóa nó một cách đơn giản. Điểm độc đáo của VirusTotal là nó được tích hợp đến 31 bộ máy quét virus, malware của những nhà sản xuất phần mềm diệt virus danh tiếng nhất hiện nay, trong đó có Panda, Kaspersky, McAfee, Symantec, BitDefender, NOD32… cùng với cơ sở dữ liệu được cập nhật thường xuyên, do đó bạn không phải bận tâm về các virus, malware mới xuất hiện.
Bạn có thể truy cập trang www.virustotal.com với các tùy chọn quét file hoặc quét URL để phát hiện nhanh chóng malware.
Dương Linh
( Theo GenK )