Trong thế giới của công nghệ, trình duyệt được sử dụng như một vũ khí giúp dễ dàng giành chiến thắng. Hầu hết người dùng sử dụng Internet Explorer, thế nên nó rất dễ dàng khi thử một điều gì đó mới bằng cách sử dụng Firefox. Tuy nhiên, Firefox giờ cũng rất phổ biến và thậm chí Opera và Google Chrome đang mất đi bẳn sắc của họ. Safari mang lại chuẩn chỉ khi sử dụng như với các máy Mac, thế nên bất kì ai cũng có thể có nó theo mặc định. Tất cả đều là trình duyệt web hoàn hảo, nhưng chúng vẫn có một điều gì đó chung. Liệu có một chút nào khác biệt?

Tìm kiếm một trình duyệt không có tiếng tăm lại rất dễ, và chúng có thể mang lại nhiều tính năng ưu việt có thể gây tác động tới các phần mềm lớn. Rất nhiều trình duyệt thay thế tồn tại nhằm giải quyết một số vấn đề cụ thể, cùng với các tính năng mới, tốt hơn rất tiện ích cho người dùng mà các trình duyệt này cung cấp.

Một số trình duyệt thay thế chỉ là các phiên bản được thiết kế riêng dành cho việc triển khai mã mở phổ biến. Những người chống đối lại cho rằng thế giới cần tới một trình duyệt web đủ thông minh để biết được nó không làm điều gì khiến thay đổi công nghệ cốt lõi. Chúng chỉ cần “đóng gói” các tính năng của chúng từ các trình duyệt Chrome hoặc Firefox, Gecko hoặc WebKit.

Một số người khác có thể phản đối khi cho rằng các trình duyệt lai này không khác biệt nhiều so với các trình duyệt chuẩn khi cung cấp một số plu-in phụ. Sự thật là, một số tính năng độc đáo chỉ có thể cảm nhận hết chỉ khi bạn sử dụng chúng. Trong bất kì một trường hợp nào, công việc phân tích thuật ngữ và đưa ra chính xác định nghĩa của một trình duyệt web cũng thú vị như việc “ôm” lấy ý tưởng có hàng chục trình duyệt thay thế.

Vì vậy, bài báo sau sẽ cung cấp cho bạn đọc 10 trình duyệt không phải là Firefox, Chrome, Opera, Safari hoặc Internet Explorer, nhưng chúng rất tiện ích. Các trình duyệt này cung cấp một số tính năng mà người dùng không thể tìm thấy ở các trình duyệt truyền thống: trình bày trang web hoặc kết quả tìm kiếm tiện ích hơn, có khả năng tích hợp với các trang mạng xã hội hoặc các dịch vụ khác, tốn ít dung lượng hơn, chuyển đổi trang nhanh hơn hoặc thậm chí là người dùng có thể dễ dàng biên tập nội dung.

Không phải ai cũng cần tới các tính năng phụ trên, nhưng danh sách trên đáng giá như một sự truyền cảm hứng. Chúng ta có thể xây dựng một trình duyệt mới. Chúng ta có thể thay đổi cách tương tác với các trang web bằng cách thêm một số tính năng mới và lập trình lại mã của chúng. Có một số trường hợp khi các trình duyệt tự gây ấn tượng bằng cách “đóng gói” những thay đổi trên vào các tiện ích mở rộng, trong khi các trình duyệt khác lại lôi kéo sự chú ý  của người dùng bằng một trình duyệt mới cho dù cốt lõi vẫn là của trình duyệt cũ – bởi đôi khi lý do là bởi có cuộc cách mạng thực sự về code, và đôi khi là do chúng ta muốn “thưởng thức” một “lớp mạ ngoài mới”.

Tìm duyệt các bảng trên một trang Web thành các bảng tính với trình duyệt web Kirix Strata

Có rất ít công cụ khiến chúng ta phải ngạc nhiên, và Strata của Kirix là một trong số đó. Đây là trình duyệt đầu tiên và tốt nhất, mang lại cảm giác thú vị  cho người dùng khi bạn mở một trang web có chứa bảng đầy những con số. Sau đó, chỉ với một cú kích chuột sẽ biến bảng HTML tĩnh này thành một bảng tính động.

Rất nhiều người không cần tới tính năng này. Nếu kết nối Internet chủ yếu được dùng để xem video trên Youtube và cập nhật thông tin trên Facebook, bạn sẽ không cần tới bất kì một tiện ích nào của trình duyệt này. Tuy nhiên, nếu bạn làm việc cho một doanh nghiệp, nơi có ông chủ luôn nhắc đi nhắc lại các câu nói như “Bạn không thể quản lý những gì bạn không đo được”, thì đây sẽ là công cụ lý tưởng dành cho bạn.

Các tính năng phân loại và báo cáo của trình duyệt không tốt hơn nhiều so với các công cụ có tính năng tương tự khác trên thị trường, nhưng khả năng tích hợp với trình duyệt giúp chúng có được sự khác biệt. Ví dụ, bạn không cần phải yêu cầu văn phòng chính đưa ra các con số theo định dạng mà sếp bạn yêu cầu, bạn có thể lấy bất kì một bảng nào và bắt đầu thao tách chỉnh sửa nó.

Ví dụ, ngay khi mở trình duyệt Strata ra, chúng tôi biết được nơi mình muốn tới. Một trong những trang web của chúng tôi có công cụ phân loại tất cả các file bản ghi và “đổ” chúng vào một bảng đầy dữ liệu. Bảng này có đầy đủ thông tin nhưng không được nhóm theo cách chúng tôi muốn. Tuy nhiên, Strata đã cung cấp cho chúng tôi khả năng phân loại bảng nhanh gọn hơn chỉ với một vài cú kích chuột.

Rất nhiều người trong chúng ta có thể đối mặt với rất nhiều bản báo cáo không hoàn hảo trên các trang web. Tái lập lại các báo cáo hoặc nhờ ai đó ở phòng công nghệ thực hiện việc này sẽ tốn nhiều thời gian hơn là dữ liệu cần thiết. Strata có giá $250, nhưng nó rất đáng giá nếu như bạn ở trong tình trạng đó.

Mặt khiếm khuyết duy nhất của trình duyệt Strata là nó đã bắt đầu “già”. Công cụ báo cáo chỉ đơn thuần là đầy đủ, không có trang trí hoặc gây ấn tượng. Các plug-in rất thông minh – ví như công cụ giúp đọc dữ liệu trực tiếp từ Digg – nhưng chúng đều có ngày khởi đầu từ năm 2008. Đây đều là các dấu hiệu cảnh báo nhưng cũng không gây ảnh hưởng nhiều. Công cụ này giúp tiết kiệm thời gian, rất dễ sử dụng nếu sếp của bạn muốn có dữ liệu ngay lập tức.

Kirix Strata mang lại các chức năng tổng kết và bảng tính vào bảng dữ liệu trên các trang web . Chương trình này còn có thể vẽ dữ liệu trực tiếp từ cơ sở dữ liệu và các nguồn dữ liệu khác.

Trình duyệt xã hội với Flock

Flock là một trình duyệt xã hội giúp thống nhất mọi người với bạn bè, cho phép chia sẻ các đường link và thông báo. Những người đã xây dựng ra Flock nhận ra tầm quan trọng của trình duyệt xã hội trước đây rất lâu và họ đã bắt tay vào tạo ra trình duyệt này.

Vì một lý do nào đó, mọi người tham gia vào Facebook thay vì phải chấp nhận một trình duyệt mới. Theo ước tính, chỉ ra rằng có tới 20% lưu lượng Web được dành cho cập nhật Facebook. Một số dịch vụ email cho biết email thực sự di chuyển thông qua Facebook, trong khi nơi lưu trữ các file email lại bị làm đầy bởi spam và cập nhật đến từ Facebook.

Flock chấp nhận sự thay đổi này bằng cách chấp nhận truy cập vào API của Facebook. Trong khi bạn duyệt trang web này, Flock sẽ kéo các cập nhật hiện trạng từ Facebook, Twitter hoặc các feed RSS khác. Sau đó hiện các thông tin này cùng với trang chủ. Bạn có thể chỉ trình duyệt của mình vào bất kì nơi nào bạn muốn mà vẫn theo dõi được Facebook và Twitter.

Flock có khả năng tích hợp hoàn toàn với các dịch vụ này, một phương pháp tiện ích hơn rất nhiều so với việc cung cấp các dịch vụ tương tự. Chắc chắn rằng, bạn sẽ luôn đăng nhập vào trang Facebook.com, nhưng điều này yêu cầu bạn sẽ phải chuyển từ trang này sang trang khác mỗi khi muốn xem một thông tin nào đó. Các tính năng tiện ích này sẽ hoạt động tốt khi được gói trong một trình duyệt hơn là để chúng riêng ra thành một thẻ, và Flock có thể thực hiện điều này.

Ngoài ra, trình duyệt Flock cũng cung cấp một số cải tiến mà Facebook nên có từ lâu, ví như tính năng phân loại một số người bạn là bạn thân hơn những người khác. Tin tức từ những người bạn này sẽ xuất hiện trên thanh biên của Flock.

Cốt lõi của trình duyệt Flock là Google Chrome, cho dù Flock ban đầu được xây dựng xung quanh trình duyệt Firefox. Trong khi việc bỏ hệ sinh thái Firefox và bộ sưu tập các add-on lớn của trình duyệt này là điều rất khó đối với một số người dùng, vẫn có một số lý do không nên sử dụng Flock thay cho Chrome. Bạn có thể nhận được sức mạnh cốt lõi của Chrome và các tiện ích mở rộng của trình duyệt này, cùng với các tính năng phụ của Flock.

Flock hiển thị các trang web chính ở trong cửa sổ chính và các cập nhật của Facebook, Twitter, và các feed RSS ở thanh biên.

Duyệt web đơn thuần với Dillo

Liệu rằng tất cả các nhóm công nghệ AJAX (JavaScript và XML không đồng bộ) và mã JavaScript có làm chậm khả năng hoạt động máy tính của bạn? Bạn cần loại bỏ các thông tin “lượn lờ” trên màn hình khiến bạn mệt mỏi, HTML5 nhảy múa? Không phải bực mình nữa. Dillo là của bạn – nếu bạn sử dụng Linux hoặc nếu bạn biên tập mã C cho bản thân.

Dillo giúp các tag JavaScript bị lờ đi và thông tin chính được hiển thị. Điều này sẽ giúp tốc độ tải tăng lên nhanh chóng để bạn có thể duyệt Internet nhanh hơn.

Sẽ rất khó sử dụng Dillo mà không có bộ biên dịch, nhưng đó cũng là lý do khiến trình duyệt này trở nên ít tiếng tăm hơn và trực tiếp đưa cho người dùng một lý do thuyết phục hơn để chấp nhận một điều gì đó mạnh hơn.

Trình duyệt web Dillo giúp chúng ta được quay trở về đầu những năm 90, khi văn vản nói với chúng ta mà không có sự “nhảy múa” của các hình ảnh.

Trình duyệt văn bản với Lynx

Lynx hoạt động với một dòng lệnh, và chỉ riêng điều này cũng là một điều kì diệu. Tất cả các văn bản và các đường link được sắp xếp trong một cửa sổ ASCII Terminal. Các bức ảnh được đánh dấu bằng các dòng chữ thay thế.

Lý do chính khiến nhiều người sử dụng Lynx là để download phần mềm trong khi vẫn đang đăng nhập từ xa vào một máy tính. Ngoài ra, người dùng cũng có thể sử dụng trình duyệt này để duy trì máy chủ từ xa.

Trình duyệt Lynx rất chặt chẽ với chuẩn mã ASCII, với không một bức ảnh nào, dành cho những người sử dụng web “nghiện” dùng lệnh.

Duyệt thông minh hơn trên Mac OS X với Cruz, Fake, và Fluid

Cả 3 trình duyệt này đều đến từ Todd Ditchendorf thuộc Celestial Teapot Software có thể tiện ích theo cách riêng của chúng, nhưng tất cả đều có một đặc điểm chung: tính đơn giản. Cả 3 trình duyệt này chỉ hoạt động trên hệ điều hành Mac OS X cũng như sử dụng chung công cụ chuyển đổi. Giá trị đến theo cách chúng đóng gói thông tin.

Ví dụ, Cruz, lấy kết quả từ các trang web như Google rồi tìm kiếm các đường link, chuyển đổi các trang và hiển thị kết quả trên một thẻ trong CoverFlow cơ bản giống như Apple sử dụng trong iTunes. Trình duyệt này cũng có khả năng theo dõi thông tin từ tài khoản Twitter bằng một thanh biên, giống với cách Flock làm. Không có lý do gì để duy trì một cửa sổ riêng chỉ để chạy một trang web. Thông tin quan trọng sẽ chỉ được cập nhật trong khoảng 140 ký tự.

Cruz sẽ download tất cả các đường link từ tìm kiếm của Google và hiển thị chúng trong cửa sổ Cover Flow ở cuối trang.

Fake là công cụ lý tưởng cho các nhà lập trình và quản lý trang web. Người dùng có thể sử dụng AppleScripts để kiểm soát các hoạt động của trình duyệt – đạt kết quả cao khi thử nghiệm. Trong khi người dùng có thể sử dụng Cruz và Fluid miễn phí, trình duyệt Fake sẽ tiêu tốn của bạn $29. Tuy nhiên, nếu bạn nghĩ tới chất lượng kiểm soát, mức giá này sẽ là hợp lý với bạn.

Fake kết hợp trình duyệt Safari với công cụ script AppleScript. Rất dễ dàng cho người dùng kéo một loạt các hoạt động của trình duyệt vào một tiến trình làm việc để có thể tự động kiểm tra hoặc tự động các tác vụ khó ví như điền thông tin vào các mẫu trên Web.

Fluid xây dựng một “trình duyệt riêng biệt cho một trang”, là một trình duyệt đứng riêng dành cho một và chỉ một trang web. Chúng giống với Safari nhưng không có các nút quản lý. Opera cũng có tính năng tương tự và được gọi là Widget. Chúng khá tiện ích trong phòng nghiên cứu máy tính và các cài đặt chung khác, nơi mọi người có thể sư dụng trình duyệt mở cho các lý do khác nhau. Mỗi lần bạn sử dụng trình duyệt này, nó sẽ lấy ra Favicon từ thanh địa chỉ URL và sử dụng nó là icon của một trình duyệt riêng của một trang.

Nếu bạn cần một ứng dụng đơn giản giúp đăng nhập vào một trang web, Fluid sẽ thực hiện điều này giúp bạn – không có thêm nút thừa, chỉ riêng trang web.

Duyệt Web trong không gian 3-D với SpaceTime

Trong Hollywood, một số đạo diễn phim tạo ra giao diện người dùng mới, hấp dẫn cho các bộ phim khoa học viễn tưởng mà chúng ta có thể thấy chúng trong tương lai. Sau một ngày làm việc mệt mỏi ở nơi làm việc, chúng ta tìm tơi các bộ phim về anh hùng tương lai có cử chỉ và hành động giống như thông tin được nổi và nhảy trên màn hình. Chắc chắn rằng các anh hùng tương lai này cũng nhận được cả spam lẫn hóa đơn thẻ tín dụng làm buồn phiền, nhưng bằng cách nào đó trông chúng thú vị hơn khi những thông báo này có thể bay lượn trên màn hình của bạn.

SpaceTime là trình duyệt có khả năng mang những tính năng này đến với người dùng bằng cách xây dựng một “không gian 3D không giới hạn” và làm nổi dữ liệu trong không gian 3 chiều. Nếu duyệt bằng thẻ sắp xếp thông tin của bạn trong một trục, SpaceTime sử dụng tới 3 trục.

Các nhà lập trình ra SpaceTime đã chỉnh trình duyệt có thể kết hợp kết quả tìm kiếm từ các trang chính như eBay, Flickr, và Google vào các nhóm cửa sổ nổi. Dẫu vậy, vẫn không thể chắc chắn đây là trình duyệt hoàn hảo, bởi đôi khi tính năng đặc biệt này vẫn không hoạt động. Tuy nhiên, điều này có thể được sửa trong thời gian tới.

SpaceTime chuyển đổi kết quả tìm kiếm sang không gian 3D, giúp người dùng có thể dễ dàng lật chúng dễ dàng. Cửa sổ này hiển thị 5 hình ảnh từ kết quả tìm kiếm của Google với từ khóa “Baltimore”.

Duyệt Wikipedia tốt hơn với Gollum

Cũng giống như Facebook và Twitter đủ lớn để “khẳng định chủ quyền” ở Flock, một trình duyệt có khả năng làm hòa hợp dữ liệu, các feed; Wikipedia đã thành công với Gollum, một trình duyệt có khả năng hiển thị thông tin từ Wikipedia hoặc chỉ riêng thông tin của Wikipedia.

Chúng tôi không chắc rằng Gollum có đáp ứng đủ tiêu chuẩn là một trình duyệt đúng nghĩa hay không bởi nó chỉ mở một cửa sổ pop-up đơn giản trong bất kì một trình duyệt nào bạn đang sử dụng. Tuy nhiên, mọi người gọi nó là trình duyệt nên chúng tôi cũng sẽ gọi theo như vậy bởi nó thể hiện một số khả năng kết hợp trình duyệt với một số dữ liệu. Noài ra, Gollum chỉ có thể vượt qua các yêu cầu dành cho một số máy chủ Proxy và cập nhật trang này với AJAX.

Proxy này sẽ rất tiện ích với những người bị chặn trong việc đọc dữ liệu ở trang Wikipedia, bởi lưu lượng mạng giống như địa chỉ URL gọi tới gollum.easycp.de. Cuộc gọi nhằm đọc một trang này sẽ không tới trực tiếp trang Wikipedia, mà sẽ tới một trang không độc hại ở Đức.

Không có nhiều tính năng ở Gollum, nhưng vẫn đủ để thuyết phục bạn. Tất cả các thanh biên và thông tin phụ sẽ bị loại bỏ nhằm tập trung hiển thị thông tin chính của Wikipedia. Tất cả chỉ có vậy, nhưng nếu bạn kích vào nút chỉnh sửa, Gollum sẽ mở một cửa sổ trong trình duyệt của bạn. Cửa sổ này có khả năng liên lạc trực tiếp với máy chủ của Wikipedia tại edit.wikipedia.org.

Cho dù có ít chức năng và thiếu tập trung, trình duyệt này vẫn đáng để người dùng chú ý bởi nó cho chúng ta cách để làm nổi bật rất nhiều trang với tính năng xử lý sau. Các nhà lập trình cho rằng họ đang làm tất cả những gì tốt nhất cho người dùng khi thêm tất cả những gì tốt nhất của AJAX, nhưng không phải ai cũng đồng tình như vậy. Vậy tại sao không lấy dữ liệu và chỉnh sửa lại định dạng của nó theo một cách đơn giản hơn? Một điều đáng chú ý khác là rất nhiều dự án khác giống như Wikipedia Diver có thể thêm thông tin giống như các plug-in, một cách có thể dễ dàng và tiện lợi hoen cho tất cả mọi người, những người không muốn sử dụng Proxy để ẩn danh khỏi người kiểm duyệt của trang.

Gollum mở một cửa sổ pop-up để hiển thị một phiên bản đã được đơn giản hóa của trang Wikipedia. Một số nút cơ bản ở trên cùng của trình duyệt sẽ giúp bạn trong việc chỉnh sửa.

Duyệt nhạc với Songbird

Đôi khi, bạn muốn duyệt một trang web để nghe nhạc. Những ngày sau đó, bạn cũng muốn nghe nhạc và muốn tìm kiếm một số bài hát ở trang này. Rất may mắn, với trình duyệt Songbird, một ứng dụng lai giúp bạn có thể vừa quản lý bộ sưu tập nhạc của bạn, cũng như cho phép bạn duyệt Web.

Đây không phải là sự kết hợp tùy tiện giữa một chiếc tủ lạnh với built-in trình duyệt web, thế nên bạn sẽ không phải lo ngại bất cứ một điều gì khi sử dụng nó. Trình duyệt này được làm đầy bởi nhạc, và hầu hết tất cả số lượng nhạc bạn nghe đều yêu cầu kết nối với trang web. Ví dụ, Songbird có rất nhiều plug-in giống như danh sách của buổi hòa nhạc Songkick. Sau khi bạn cài đặt xong, chương trình sẽ cho bạn biết thời điểm gần nhất diễn ra buổi hòa nhạc của nhạc sĩ bạn yêu thích. Có hàng ngàn tính năng tương tự giúp tích hợp nhạc với thông tin trên web.

Một nền tảng mở như trình duyệt này có rất nhiều lợi ích so với iTunes. Các công ty tư nhân có thể tạo riêng cho mình một plug-in, và họ thành công hay thất bạn đểu dựa vào chất lượng của họ, không phải do Apple. Có rất nhiều add-on tiện ích của Songbird từ các công ty khác nhau, ví như Last.fm, 7digital, và Amazon. Tất cả các add-on này được thiết kế để tích hợp với trình duyệt này. Ví dụ, Last.fm sẽ đưa ra các gợi ý dựa trên các bài hát bạn đang nghe.

Lập trình Songbird cũng giống với quá trình phát triển Firefox, nhưng có một số điểm khác biệt đủ để chúng ta phân biệt, khi Songbird được viết cho một trang Web, và cho dù Firefox và Songbird cùng là dự án của Mozilla, nhưng chúng có cách thêm các tính năng khác nhau hoàn toàn. Điều này là bởi rất nhiều trang web sẽ chuyển đổi theo cách giống nhau nhưng các tiện ích mở rộng lại khác nhau, đặc biệt là khi chúng sử dụng các tính năng phương tiện truyền thông như trình duyệt Songbird. Về bản chất, bạn sẽ thấy thích khi sử dụng Firefox cho tới khi bạn chuyển sang chơi nhạc, tại thời điểm đó bạn sẽ thấy thích khi được sử dụng một trình duyệt mở hơn, giống như những gì bạn được trải nghiệm khi dùng Songbird.

Songbird có rất nhiều tính năng mới, là sự kết hợp giữa duyệt web và nghe nhạc – trong tình huống này, cơ hội để bạn mua được các bản nhạc hay sẽ lớn hơn.

(Theo Quantrimang)